Definitie en voordelen tijdelijke natuur

Bij de opstart van projecten kan de aanwezigheid van beschermde planten en dieren soms tot grote vertragingen leiden. Daarom neemt de eigenaar vaak maatregelen om beschermde soorten van het terrein te weren. Daar heeft niemand baat bij: de natuur niet, want zij krijgt geen kansen, en de grondeigenaar ook niet, want die maakt kosten.

De oplossing is een tijdelijke natuurontwikkeling. Door voor de start van de natuurontwikkeling al toestemming te hebben voor de latere verwijdering ervan, wordt de nodige zekerheid geboden. Doordat het terrein tijdelijk ter beschikking wordt gesteld aan de natuur, ontstaan er positieve effecten op de populaties van planten en dieren die zich anders niet zouden voordoen.

Voor het aanleggen van tijdelijke natuur is op zich geen afwijking nodig, doordat men hierbij in principe geen verboden handelingen stelt. Voor de latere verwijdering ervan is echter wel een toelating nodig. Door aanleg en latere verwijdering als één handeling te beschouwen kan met het hele plaatje rekening worden gehouden. 
 

• Je projecten lopen geen vertraging meer op als gevolg van de tijdelijke natuur die zich heeft ontwikkeld
• Je werkt mee aan ‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’ op een zichtbare en tastbare wijze
• Participatie aan tijdelijke natuur kan het imago van je product of dienst ten goede komen. Je kunt het tijdelijke natuurgebied openstellen voor het publiek, waardoor je de relatie met de buurtbewoners optimaliseert.
• Je draagt met tijdelijke natuur bij aan het voortbestaan van (zeldzame en beschermde) planten en dieren in Vlaanderen
• Je mag de planten en dieren op je grondgebied verwijderen zodra de uitvoering van je project van start gaat.
• Het preventief weren van zeldzame en beschermde flora en fauna heeft ook een kostprijs, die u via tijdelijke natuur kunt vermijden. Tijdelijke natuur daarentegen gaat uit van spontane natuurontwikkeling, waardoor de kosten beperkt zijn.
   

Ecologisch gezien heeft een project van tijdelijke natuur heel wat positieve gevolgen. Het zorgt voor een tijdelijke uitbreiding van habitats en potentiële leef- of voortplantingsgebieden van planten en dieren, zowel beschermd als niet-beschermd. Tijdelijke natuur kan daarbij tijdelijk een onderkomen bieden aan (zeldzame) soorten die moeilijkheden hebben met het vinden van een geschikte habitat. Tijdelijke natuur kan ook fungeren als een stapsteen of corridor tussen permanente natuurgebieden zodat de kans verhoogt dat het ene gebied vanuit het andere gekoloniseerd raakt, of dat er een uitwisseling van genetisch materiaal tussen populaties uit beide gebieden mogelijk is. Tijdelijke natuur kan ten slotte dienst doen als een extra rust- of foerageergebied voor trekkende dieren, zoals vogels. 

Mogelijke negatieve effecten zijn ofwel afhankelijk van de evoluties uit de omgeving en kunnen in dat geval niet verweten worden aan de tijdelijke natuur, ofwel zijn ze niet typisch voor tijdelijke natuur maar gelden ze voor elke vorm van natuurontwikkeling. 
Om de mogelijke negatieve effecten te vermijden zal elke afwijking voor tijdelijke natuur specifieke vergunningsvoorwaarden opnemen, zodat de effecten van tijdelijke natuur positief tot neutraal zijn voor de wilde fauna en flora in Vlaanderen.