Aanpak in Vlaanderen

• De gezondheid van landbouwdieren is in België een bevoegdheid van de federale overheid, meer specifiek van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV).
• De gezondheid van in het wild levende dieren is in België een bevoegdheid van de gewesten. In Vlaanderen ligt de verantwoordelijkheid concreet bij Natuur en Bos.
   

Natuur en Bos wil met zijn beleid rond wildedierenziekten de verantwoordelijkheid opnemen op het vlak van:

• Natuurbehoud
• Volksgezondheid
• Gezondheid van landbouwdieren
   

Voor de meest prioritaire ziekten bij wilde dieren maakt Natuur en Bos crisisdraaiboeken op. Zo kunnen we indien nodig snel en accuraat maatregelen nemen om infecties bij in het wild levende dieren te voorkomen, te beperken en/of uit te roeien. Ons beleid is gestoeld op drie pijlers: preventie, monitoring (surveillance) en bestrijding.
 

Het beleid van Natuur en Bos rond ziekten bij wilde dieren steunt op preventie, monitoring en bestrijding.

1. Preventie 
   Preventie betekent dat er maatregelen genomen worden om infecties bij wilde dieren te voorkomen. Voor de belangrijkste wildedierenziekten heeft Natuur en Bos de aangeraden preventieve maatregelen per ziekte in kaart gebracht. Indien nodig zetten we sensibiliseringscampagnes op om die maatregelen beter bekend te maken bij de betrokken burgers en sectoren.
    
2. Monitoring (surveillance)
   Natuur en Bos staat in voor de actieve en passieve monitoring van wildedierenziekten in Vlaanderen.
   • Actieve monitoring gebeurt bij specifieke diersoorten zoals everzwijnen, vogels, amfibieën en vossen. Het doel: de aanwezigheid van ziekten in wildpopulaties vroegtijdig opsporen en de verspreiding en prevalentie ervan (het percentage dieren in de populatie dat besmet is) opvolgen. Die actieve monitoring gebeurt door een gerichte staalname in de populaties. Bij actieve monitoringprogramma’s is de hulp van jagers, natuurliefhebbers en dierenartsen onontbeerlijk. In de rubriek ‘Lijst van ziekten’ vindt u een overzicht van de lopende actieve monitoringprogramma’s voor wildedierenziekten in Vlaanderen. U vindt er ook terug op welke manier u aan die programma’s kunt meewerken.
   • Natuur en Bos voert ook een passieve monitoring van ziekten uit bij dieren die in het wild leven, onder meer bij grofwild, amfibieën en wilde vogels. Ook hier is het doel om de aanwezigheid van ziekten in wildpopulaties vroegtijdig op te sporen. Die passieve monitoring gebeurt door het inzamelen van kadavers voor autopsie en epidemiologisch onderzoek, in samenwerking met de VOC’s, Dierengezondheidszorg Vlaanderen en de laboratoria van Sciensano.
      
3. Bestrijding
   Onder bestrijding vallen alle maatregelen die genomen worden om infecties bij in het wild levende dieren te reduceren en/of uit te roeien. Die maatregelen worden bioveiligheidsmaatregelen genoemd.