Welk dier richtte schade aan?

Aalscholver en blauwe reiger

Aalscholvers en blauwe reigers worden vaak gespot langs de waterkant. Logisch, want ze zijn dol op vis. Meestal jagen ze in rivieren, meren en kanalen, maar ook kweek-, vis- en siervijvers laten ze niet links liggen. Met hun hongerige snavels kunnen ze heel wat schade aanrichten. Gelukkig bestaan er manieren om aalscholvers en blauwe reigers bij uw vijver weg te houden. Hieronder vindt u een overzicht van preventieve basismaatregelen.

Schade voorkomen
Om aalscholvers en blauwe reigers op een afstand te houden kunt u:

Een van de eerste twee basismaatregelen toepassen
Minstens drie van de zes laatste basismaatregelen afwisselend toepassen

De extra maatregelen kunnen het effect van uw inspanningen versterken.

Schadevergoeding
Hebt u toch schade geleden? Dan kunt u in aanmerking komen voor een vergoeding. Om aanspraak te maken op een schadevergoeding moet u uw schade kunnen aantonen en minstens een van de verplichte basismaatregelen genomen hebben. In het geval van de laatste zes basismaatregelen is het afwisselend gebruik van minimaal drie van deze afschrikkingssystemen vereist. Omdat het moeilijk is om schade door viseters onomstotelijk te bewijzen, wordt hier eerder zelden een vergoeding voor toegekend.

Lees alle voorwaarden om in aanmerking te komen voor een schadevergoeding. Die vraagt u aan via Wild in Zicht >

Basismaatregelen	Extra maatregelen
Schuilplaatsen voor vissen Een net of draden spannen Bewegende pop Geluidssysteem met afschrikkende geluiden Imitatie(roof)vogel Vlaggen Ballonnen Linten	Landen bemoeilijken Omheining Elektrische omheining Verjaging door de mens Verjaging door een waakhond Verjaging met een roofvogel Flits- en spiegeltoestellen Uitzetten van minder predatiegevoelige vis Vis poten in het voorjaar Natuurlijke oevers Vogelafweerpistool

Meer info?

Download de folder over aalscholvers en reigers (pdf - 370 kB) >
Lees de dossiers over de aalscholver en de blauwe reiger op Onze Natuur >

Bever

De bever, het grootste knaagdier van Europa, maakte rond de eeuwwisseling een opmerkelijke terugkeer in Vlaanderen. Hij voelt zich vooral in zijn sas langs de Maas en de Dijle, maar is ook neergestreken op andere plaatsen in Limburg, Vlaams-Brabant, Antwerpen en Oost-Vlaanderen. Bevers leven in de buurt van water en zijn dol op (loof)bomen, granen, maïs en bieten.

Schade voorkomen
Bevers wagen zich niet ver op het land, dus alles wat verder dan 20 meter van de oever staat, blijft doorgaans buiten schot. Is er toch sprake van overlast, dan bestaan er gelukkig heel wat maatregelen die het samenleven met bevers aangenamer maken.

Bomen en landbouwgewassen die dicht bij de oever staan, worden door bevers als mogelijke voedselbronnen gezien, met de typische knaag- en vraatschade als gevolg. Hieronder vindt u een overzicht van geschikte basismaatregelen om schade aan bossen of gewassen te voorkomen. De extra maatregelen kunnen het effect van uw inspanningen versterken.
Bevers bouwen ook dammen in waterlopen, wat kan resulteren in opgestuwd water en wateroverlast. Als beverdammen voor hinder zorgen of als u waterschade ondervindt, neemt u contact op met de betrokken waterloopbeheerder.

Schadevergoeding
Hebt u toch schade geleden? Dan kunt u in aanmerking komen voor een vergoeding. Om aanspraak te maken op een schadevergoeding moet u uw schade kunnen aantonen en minstens een van de verplichte basismaatregelen genomen hebben bij vraatschade. Alleen schade aan professionele gewassen, waters en bossen komt in aanmerking voor een vergoeding.

Lees alle voorwaarden om in aanmerking te komen voor een schadevergoeding. Die vraagt u aan via Wild in Zicht >

Basismaatregelen	Extra maatregelen
Boombescherming Omheining	Gaskanon Geluidssysteem met afschrikkende geluiden Elektrische omheining Graafschade beperken met martergaas Poppen plaatsen Verjaging door een waakhond Vlaggen, ballonnen en/of linten

Meer info?

Das

De das is vlot te herkennen aan zijn karakteristieke spitse dassenkop met witte en zwarte strepen. Hij leeft in een burcht, die hij zelf uitgraaft met zijn sterke klauwen. Rond 1900 had de das behoorlijk te lijden onder hondsdolheid en een sterke bestrijding. Inmiddels duikt hij weer her en der op in de Limburgse bosranden. Dassen gaan vooral ’s nachts op pad en eten alles wat hun scherpe tanden kunnen malen: noten, vruchten, insecten, wormen, vogels en zelfs kleine zoogdieren.

Schade voorkomen
Als dassen honger hebben, durven ze de bosrand te verlaten om in akkers of graslanden naar voedsel te graven. Zo kunnen ze vraatschade veroorzaken aan gewassen. Dassenpijpen kunnen ook gevaarlijk zijn voor vee: als runderen in zo’n pijp trappen, kunnen ze hun poten breken. Hieronder vindt u een overzicht van geschikte preventieve maatregelen om schade door dassen te vermijden.

Schadevergoeding
Hebt u toch schade geleden? Dan kunt u in aanmerking komen voor een schadevergoeding. Om aanspraak te maken op een vergoeding voor schade door dassen hoeft u geen verplichte preventieve maatregelen te nemen. De vergoeding geldt alleen voor schade aan professionele gewassen en vee.

Lees alle voorwaarden om in aanmerking te komen voor een schadevergoeding. Die vraagt u aan via Wild in Zicht >

Preventieve maatregelen
Omheining Elektrische omheining Graafschade beperken met martergaas Uitrasteren van dassenpijpen Poppen plaatsen Verjaging door een waakhond Vlaggen, ballonnen en/of linten Sprinklersysteem

Meer info?

Duif

In de stad of in het groen, duiven duiken overal op. Dat hoeft niet te verwonderen: duiven worden al eeuwenlang gehouden door de mens. Door hun fenomenale oriëntatievermogen werden ze lange tijd als postduiven ingezet. In Vlaanderen leven vooral houtduiven, stadsduiven, holenduiven en Turkse tortels.

Schade voorkomen
Duiven zoeken de hele dag naar eten en pikken overal een graantje mee. Eén duif veroorzaakt weinig hinder, maar als een hele groep op dezelfde plaats neerstrijkt, kan de schade snel oplopen.

In de stad zorgen verwilderde duiven vaak voor overlast. Een koppel stadsduiven kan tot 16 jongen per jaar voortbrengen, de populatie groeit dus heel snel. Hun uitwerpselen beschadigen en ontsieren gebouwen, straten, pleinen en standbeelden. Bovendien zijn de duiven vaak heel opdringerig.
Ook in landbouwgebieden kunnen duiven voor problemen zorgen. Ze zijn immers dol op zaaizaden, kiemplanten en granen.

Hieronder vindt u een overzicht van preventieve basismaatregelen die u kunt nemen om schade aan gewassen, teelten en gebouwen te voorkomen. De extra maatregelen kunnen het effect van de basismaatregelen versterken.

Specifiek voor de houtduif kunt u ook overgaan tot bestrijding (enkel als er al ernstige schade is aangericht) of bijzondere jacht. Beide zijn echter pas toegelaten als de preventieve maatregelen onvoldoende bescherming bieden.

Schadevergoeding
Voor schade door gedomesticeerde duiven en schade aan gebouwen kunt u geen vergoeding krijgen. Dat kan wel bij schade door houtduiven aan gewassen en teelten, op voorwaarde dat:

De dieren afkomstig zijn uit een natuurgebied
Het betrokken natuurgebied in beheer is bij de Vlaamse overheid of een erkende terreinbeherende vereniging
De soort in het natuurgebied niet bejaagbaar is en ook niet bestreden mag worden

Bovendien moet u uw schade kunnen aantonen en minstens een van de verplichte basismaatregelen genomen hebben. Indien toegelaten, moet u bestrijding of bijzondere jacht hebben toegepast.

Lees alle voorwaarden om in aanmerking te komen voor een schadevergoeding. Die vraagt u aan via Wild in Zicht >

Basismaatregelen	Extra maatregelen
Bewegende pop Afdekken, overkappen en overdekken Gaskanon Geluidssysteem met afschrikkende geluiden Heliumballonnen Imitatie(roof)vogel Poppen plaatsen Schrik- en trillinten Vlaggen, ballonnen en/of linten	Vogelafweerpistool Verjaging door de mens Architectuur aanpassen Roofvogels aantrekken Verjaging met een roofvogel Gelijktijdig inzaaien Landen bemoeilijken Flits- en spiegeltoestellen Zaaidiepte aanpassen Niet voederen Oogstresten verwijderen

Meer info?

Download de folder over duiven (pdf - 874 kB) >

Edelhert en damhert

Herten komen in heel Europa voor, maar door hun schuwe aard laten ze zich niet vaak opmerken. Bij het minste onraad rennen ze diep het bos in. Ze leven bij voorkeur in roedels en vullen hun dagen met voedsel zoeken, kauwen en herkauwen. In Vlaanderen leven edelherten, met een roodbruine vacht en een imposant gewei, en witgevlekte damherten. Die laatste komen hier niet van nature voor: het zijn vaak ontsnapte of verwilderde dieren.

Schade voorkomen
In de herfst en de winter kunnen hongerige herten het bos verlaten, op zoek naar eten. Dat kan tot verschillende soorten schade leiden.

Vraatschade: de dieren knabbelen aan planten
Schilschade: de herten bijten en trekken de schors van bomen
Veegschade: herten schuren met hun gewei tegen bomen

Hieronder vindt u een overzicht van preventieve basismaatregelen die u kunt nemen om schade aan bossen en gewassen te voorkomen. De extra maatregelen kunnen het effect van de basismaatregelen versterken. Om schade beperken of te voorkomen kunt u ook overgaan tot bestrijding (enkel als er al ernstige schade is aangericht) of bijzondere jacht. U hoeft daarvoor niet eerst preventieve maatregelen te nemen.

Schadevergoeding
Hebt u schade geleden door dam- of edelherten? Dan kunt u in aanmerking komen voor een vergoeding. Om aanspraak te maken op een schadevergoeding moet u kunnen aantonen dat:

De dieren afkomstig zijn uit een natuurgebied
Het betrokken natuurgebied in beheer is bij de Vlaamse overheid of een erkende terreinbeherende vereniging
De soort in het natuurgebied niet bejaagbaar is en ook niet bestreden mag worden

Bovendien moet u uw schade kunnen aantonen en minstens een van de verplichte basismaatregelen genomen hebben. Indien toegelaten, moet u bestrijding of bijzondere jacht hebben toegepast.

Lees alle voorwaarden om in aanmerking te komen voor een schadevergoeding. Die vraagt u aan via Wild in Zicht >

Basismaatregelen	Extra maatregelen
Bewegende pop Elektrische omheining Omheining Boombescherming Zandcoating	Gaskanon Geluidssysteem met afschrikkende geluiden Poppen plaatsen Verjaging door een waakhond Vlaggen, ballonnen en/of linten

Meer info?

Eend

Eenden bestaan in alle soorten en maten. Ze zoeken hun voedsel meestal in, onder of vlak bij het water. Sommige eenden duiken visjes en wormen op, andere leven van water- en oeverplanten. Nu en dan durven ze uitwijken naar graslanden of graanakkers om hun buikje rond te eten. Tot die lastige klanten behoren vooral wilde eenden – de bekendste eendensoort, die in heel Vlaanderen opduikt – en smienten.

Schade voorkomen
Eenden horen bij het water, maar voor een lekker hapje slaan ze graag hun vleugels uit. Eén eend veroorzaakt weinig hinder, maar een zwerm eenden kan heel wat schade toebrengen aan graslanden of gewassen.

Hieronder vindt u een overzicht van preventieve basismaatregelen die u kunt nemen om schade aan gewassen en teelten te voorkomen. De extra ingrepen kunnen het effect van de basismaatregelen versterken.
Omheiningen beschermen alleen tegen eenden met niet-vliegende jongen.
Bieden de genomen maatregelen onvoldoende bescherming, dan kunt u voor wilde eenden en smienten overgaan tot bestrijding (enkel als er al ernstige schade is aangericht) of bijzondere jacht. De bijzondere jacht op smienten is alleen toegelaten als de jachtrechthouder kan aantonen dat de smienten schade hebben toegebracht aan andere landbouwteelten dan permanent grasland.

Schadevergoeding
Hebt u toch schade geleden door wilde eenden of smienten? Dan kunt u in aanmerking komen voor een vergoeding. Daarvoor moet u uw schade kunnen aantonen en minstens een van de verplichte basismaatregelen genomen hebben. Indien toegelaten, moet u bestrijding of bijzondere jacht hebben toegepast. Bovendien moeten de dieren afkomstig zijn uit een natuurgebied waar ze niet bejaagbaar zijn en niet bestreden mogen worden.

Lees alle voorwaarden om in aanmerking te komen voor een schadevergoeding. Die vraagt u aan via Wild in Zicht >

Basismaatregelen	Extra maatregelen
Afdekken, overkappen en overdekken Bewegende pop Gaskanon Geluidssysteem met afschrikkende geluiden Heliumballonnen Imitatie(roof)vogel Poppen plaatsen Schrik- en trillinten Vlaggen, ballonnen en/of linten	Vogelafweerpistool Elektrische omheining Omheining Een net of draden spannen Verjaging door de mens Verjaging door een waakhond

Meer info?

Everzwijn

Everzwijnen, ook wilde zwijnen genoemd, roepen spontaan een beeld van de Ardennen op, maar ook in Vlaanderen nemen hun aantallen sterk toe. Dat is goed nieuws voor de natuur: het bewijst dat onze bossen en de omliggende gebieden gezond zijn. Wie everzwijnen als buren krijgt, is daar soms minder blij mee, want de dieren hebben een enorme appetijt. Ze zijn geen kieskeurige eters, maar verorberen alles wat hun pad kruist en energiewaarde bezit.

Schade voorkomen
Everzwijnen zijn nagenoeg voortdurend op zoek naar lekkere hapjes. Die vinden ze ook in akkers en tuinen. Ze woelen graslanden om, plunderen maïs- en graanvelden en laten hun eetplek zelden netjes achter. Om schade te voorkomen is het raadzaam om snel en doeltreffend in te grijpen.

Hieronder vindt u een overzicht van preventieve basismaatregelen die u kunt nemen om schade aan gronden, gewassen en eigendommen te voorkomen. Het plaatsen van een (elektrische) omheining is het meest aangeraden.
Om schade te beperken of te voorkomen kunt u overgaan tot bestrijding of bijzondere jacht. U hoeft daarvoor niet eerst preventieve maatregelen te nemen.
De overheid en terreinbeheerders werken nauw samen met jagers om het aantal everzwijnen in toom te houden. Zo bouwen we samen aan een groene leefomgeving, met de natuur als goede buur.

Schadevergoeding
Hebt u schade geleden door everzwijnen? Dan kunt u in aanmerking komen voor een vergoeding. Om aanspraak te maken op een schadevergoeding moet u kunnen aantonen dat:

De dieren afkomstig zijn uit een natuurgebied
Het betrokken natuurgebied in beheer is bij de Vlaamse overheid of een erkende terreinbeherende vereniging
De soort in het natuurgebied niet bejaagbaar is en ook niet bestreden mag worden

Bovendien moet u uw schade kunnen aantonen en minstens een van de verplichte basismaatregelen genomen hebben. Indien toegelaten, moet u bestrijding of bijzondere jacht hebben toegepast.

Lees alle voorwaarden om in aanmerking te komen voor een schadevergoeding. Die vraagt u aan via Wild in Zicht >

Basismaatregelen
Bewegende pop Elektrische omheining Gaskanon Geluidssysteem met afschrikkende geluiden Omheining

Meer info?

Gans

In de herfst arriveren ganzen in V-formatie uit het Hoge Noorden om bij ons de winter door te brengen. Onder meer de kleine rietgans, de kolgans, de brandgans en de grauwe gans duiken dan in Vlaanderen op. De bekendste is echter de Canadese gans: die ontsnapte ooit uit gevangenschap en is sindsdien een vertrouwd gezicht in onze contreien. In tegenstelling tot de kolgans en de kleine rietgans is de Canadese gans het hele jaar door in Vlaanderen aanwezig. Ook de brandgans en de grauwe gans kennen de jongste decennia een groeiende zomerpopulatie, wellicht omdat sommige dieren zich bij Canadese ganzen aansluiten.

Schade voorkomen
Ganzen kunnen graslanden en akkerbouwgewassen flink belagen. Met enkele goed gekozen maatregelen kunt u het samenleven een stuk makkelijker maken.

Hieronder vindt u een overzicht van preventieve basismaatregelen die u kunt nemen om schade door ganzen te voorkomen. De extra maatregelen kunnen het effect van de basismaatregelen versterken.
Omheiningen bieden enkel bescherming tegen vogels met niet-vliegende jongen.
Bieden de basismaatregelen onvoldoende bescherming tegen schade door de grauwe gans of de Canadese gans, dan kunt u overgaan tot bestrijding (enkel als er al ernstige schade is aangericht) of bijzondere jacht.
Ook de brandgans mag u onder bepaalde voorwaarden bestrijden tussen 1 mei en 30 september als ze schade veroorzaakt aan professioneel geteelde gewassen of aan wilde fauna en flora. Belangrijk om weten is dat brandganzen behoren tot de beschermde diersoorten. Daardoor moet er aan andere modaliteiten voldaan worden om tot bestrijding over te kunnen gaan dan bij jachtwild. U moet een afwijking op het soortenbesluit aanvragen en mag pas overgaan tot bestrijding als u daarvoor de toelating hebt ontvangen van Natuur en Bos.

Schadevergoeding
Hebt u schade geleden door ganzen? Dan kunt u in aanmerking komen voor een vergoeding. Om aanspraak te maken op een schadevergoeding moet u uw schade kunnen aantonen en minstens een van de verplichte basismaatregelen genomen hebben. Indien toegelaten, moet u bestrijding of bijzondere jacht hebben toegepast.

In sommige gevallen kan schade door de kolgans, de rietgans, de kleine rietgans en de grauwe gans ook vergoed worden zonder dat u preventieve maatregelen neemt. Het gaat om schade die optreedt tussen 1 november en 15 maart in de volgende speciale beschermingszones:

Het krekengebied
De Durme en de middenloop van de Schelde
De schorren en polders van de Beneden-Schelde
De IJzervallei
Het Poldercomplex
Het Zwin
De polders
De Maatjes, Wuustwezelheide en Groot Schietveld
Arendonk, Merksplas, Oud-Turnhout, Ravels en Turnhout

Bij schade door de grauwe gans of de Canadese gans kunt u alleen een vergoeding krijgen als:

De dieren afkomstig zijn uit een natuurgebied
Het betrokken natuurgebied in beheer is bij de Vlaamse overheid of een erkende terreinbeherende vereniging
De soort in het natuurgebied niet bejaagbaar is en ook niet bestreden mag worden

Bij schade door uitheemse soorten die niet tot het jachtwild behoren, zoals de nijlgans, de Indische gans of de Magelhaengans, komt u niet in aanmerking voor een schadevergoeding. Hetzelfde geldt bij schade door verwilderde of verbasterde ganzen.

Ook schade door brandganzen tussen 1 mei en 30 september komt niet in aanmerking voor een schadevergoeding.

Lees alle voorwaarden om in aanmerking te komen voor een schadevergoeding. Die vraagt u aan via Wild in Zicht >

Meer info?

Basismaatregelen	Extra maatregelen
Afdekken, overkappen en overdekken Bewegende pop Gaskanon Geluidssysteem met afschrikkende geluiden Heliumballonnen Imitatie(roof)vogel Poppen plaatsen Schrik- en trillinten Vlaggen, ballonnen en/of linten	Vogelafweerpistool Elektrische omheining Omheining Een net of draden spannen Verjaging door de mens Verjaging door een waakhond

Haas of konijn

Hazen en konijnen komen in vrijwel heel Vlaanderen voor. Hoewel ze sterk op elkaar lijken, zijn er toch duidelijke verschillen. Konijnen hebben vrij korte oren en leven meestal in groepen. Ze huppelen rustig rond, graven holen met diepe gangen en wonen aan de bosrand. Hazen hebben langere oren en gaan meestal alleen op pad. Ze houden meer van rennen dan van springen, graven ondiepe kuilen en leven vooral in een open landschap.

Schade voorkomen
Zowel hazen als konijnen glippen soms binnen in akkers of tuinen. Daar doen ze zich tegoed aan landbouwgewassen of knagen ze aan de bast van jonge boompjes. In lange, droge periodes gaan ze op zoek naar voedsel dat veel water bevat, zoals bieten.

Hieronder vindt u een overzicht van preventieve basismaatregelen die u kunt nemen om schade door hazen of konijnen te voorkomen. De extra maatregelen kunnen het effect van de basismaatregelen versterken.
Bieden de basismaatregelen onvoldoende bescherming tegen schade, dan kunt u bij hazen overgaan tot bestrijding. Voor de bestrijding en bijzondere jacht op konijnen hoeft u niet eerst preventieve maatregelen te nemen. Bestrijding kan enkel als er al ernstige schade is aangericht.

Schadevergoeding
Hebt u schade geleden door hazen of konijnen? Dan kunt u in aanmerking komen voor een vergoeding. Om aanspraak te maken op een schadevergoeding moet u kunnen aantonen dat:

De dieren afkomstig zijn uit een natuurgebied
Het betrokken natuurgebied in beheer is bij de Vlaamse overheid of een erkende terreinbeherende vereniging
De soort in het natuurgebied niet bejaagbaar is en ook niet bestreden mag worden

Bovendien moet u uw schade kunnen aantonen en minstens een van de verplichte basismaatregelen genomen hebben. Indien toegelaten, moet u bestrijding of bijzondere jacht hebben toegepast.

Lees alle voorwaarden om in aanmerking te komen voor een schadevergoeding. Die vraagt u aan via Wild in Zicht >

Basismaatregelen	Extra maatregelen
Bewegende pop Omheining Boombescherming	Elektrische omheining Gaskanon Geluidssysteem met afschrikkende geluiden Poppen plaatsen Ultrasone apparaten Verjaging door een waakhond Vlaggen, ballonnen en/of linten Zandcoating

Meer info?

Download de folder over konijnen en hazen (pdf - 631 kB) >
Lees de dossiers over de haas en het konijn op Onze Natuur >

Kraaiachtigen

Kraaien, roeken, kauwen, gaaien en eksters behoren allemaal tot dezelfde familie: de kraaiachtigen. Stuk voor stuk zijn het taaie dieren die in barre omstandigheden kunnen overleven. Kraaiachtigen zijn echte alleseters: ze helpen het insectenbestand in toom te houden, maar slokken ook eieren, slakken en zelfs jonge vogels en zoogdieren op. Zelfs maïs en vruchten staan op het menu. Belangrijk om weten is dat de kraaiachtigen behoren tot de beschermde diersoorten. Inzetten op het voorkomen van schade door het toepassen van preventieve maatregelen heeft hier prioriteit.

Schade voorkomen
Voor kraaiachtigen zijn rijpe maïskolven, boomgaarden vol rijp fruit en pas bezaaide akkers niets minder dan een feestmaal. Met enkele goed gekozen maatregelen kunt u ze bij uw oogst vandaan houden. Hieronder vindt u een overzicht van preventieve basismaatregelen die u kunt nemen om schade door kraaiachtigen te voorkomen. De extra maatregelen kunnen het effect van de basismaatregelen versterken.

Bestrijding
Bieden de basismaatregelen onvoldoende bescherming tegen schade door kraaiachtigen, dan kunt u in bepaalde gevallen overgaan tot bestrijding.

Zwarte kraaien en eksters mogen bestreden worden om belangrijke schade aan professioneel geteelde gewassen te voorkomen, om wilde fauna en flora te beschermen en/of om natuurlijke habitats in stand te houden. Hun bestrijding is het hele jaar toegelaten.
Kauwen mogen alleen bestreden worden om belangrijke schade aan professioneel geteelde gewassen te voorkomen. Hun bestrijding is het hele jaar toegelaten.
Gaaien mogen alleen bestreden worden om belangrijke schade aan professionele fruitteelt te voorkomen. De bestrijding is toegelaten van 1 juli tot en met 31 oktober, binnen een perimeter van maximaal 150 meter rond het te beschermen perceel.

Omdat kraaiachtigen behoren tot de beschermde diersoorten moet er aan andere modaliteiten voldaan worden om tot bestrijding over te kunnen gaan dan bij jachtwild. U moet een afwijking op het soortenbesluit aanvragen en mag pas overgaan tot bestrijding als u daarvoor de toelating hebt ontvangen van Natuur en Bos.

Schadevergoeding
Schade door roeken aan teelten en gewassen kan in aanmerking komen voor een schadevergoeding. Om aanspraak te maken op een schadevergoeding moet u uw schade kunnen aantonen en minstens een van de verplichte basismaatregelen genomen hebben. Schade door kraaien, eksters en kauwen aan landbouwgewassen wordt meestal niet vergoed, net als schade door gaaien aan professionele fruitteelt, tenzij de bestrijding niet wordt toegestaan door Natuur en Bos. Schade door kraaiachtigen aan persoonlijke of professionele bezittingen komt niet in aanmerking voor een vergoeding.

Lees alle voorwaarden om in aanmerking te komen voor een schadevergoeding. Die vraagt u aan via Wild in Zicht >

Een kauw in uw schouw?

Kauwen bouwen hun nesten in schoorstenen, wat heel gevaarlijk kan zijn. Om dat te beletten dekt u het best alle openingen af met een stevig metalen rooster (bij voorkeur inox). De maaswijdte van het rooster mag maximaal 3 centimeter zijn, anders wringen de vogels zich erdoorheen. Kies een stevig rooster (gaasdraad is niet sterk genoeg) en maak het stevig vast.

Meer info?

Basismaatregelen	Extra maatregelen
Afdekken, overkappen en overdekken Gaskanon Geluidssysteem met afschrikkende geluiden Bewegende pop Heliumballonnen Imitatie(roof)vogel Poppen plaatsen Schrik- en trillinten Vlaggen, ballonnen en/of linten	Architectuur aanpassen Het landen bemoeilijken Oogstresten verwijderen Gelijktijdig inzaaien Zaaidiepte aanpassen Verjaging door de mens Verjaging met een roofvogel Vogelafweerpistool

Marterachtigen

De meest voorkomende marterachtigen zijn steenmarter, bunzing, wezel en hermelijn. Het zijn slimme roofdieren die graag dicht bij mensen wonen. Met hun opstaande oortjes en dikke vacht zien ze er heel aaibaar uit. Marterachtigen zijn bovendien nuttige diertjes: ze helpen muizen- en rattenplagen te voorkomen.

Schade voorkomen
Vooral steenmarters maken het soms nogal bont. Dan zorgen ze voor geluidsoverlast of beschadigen ze daken, isolatie of auto-onderdelen. Soms belagen ze zelfs kleine huisdieren, zoals cavia’s en konijnen. Hieronder vindt u een overzicht van preventieve basismaatregelen die u kunt nemen om schade door marterachtigen te voorkomen. De extra maatregelen kunnen het effect van de basismaatregelen versterken.

Schadevergoeding
Hebt u toch schade geleden door een steenmarter, boommarter, bunzing, wezel of hermelijn? Dan kunt u in aanmerking komen voor een vergoeding. Om aanspraak te maken op een schadevergoeding moet u uw schade kunnen aantonen en minstens een van de verplichte basismaatregelen genomen hebben. Voor schade aan dieren gaat het over een van de eerste drie basismaatregelen. De enige geldende preventieve maatregel voor schade aan voertuigen is de plaatsing van stroomstootplaatjes. Voor schade aan gebouwen geldt de voorlaatste maatregel en voor daken (riet of kunstrubberfolie) gaat het over de laatste basismaatregel.

Lees alle voorwaarden om in aanmerking te komen voor een schadevergoeding. Die vraagt u aan via Wild in Zicht >

Basismaatregelen	Extra maatregelen
Afsluitbaar nachthok met beveiligde bodem Afgesloten dierenverblijf met beveiligde bodem Omheining Stroomstootplaatjes Gaten afdichten Verhinderen toegang dak of overdekken rieten dak	Boomkraag Snoeien om toegang te beperken Verjaging door een waakhond Vlaggen, ballonnen en/of linten Ultrasone apparaten

Meer info?

Meerkoet en waterhoen

Meerkoeten hebben zwarte veren, een witte bek en een wit voorhoofdschild. Ze bouwen hun nest op drijvende plantenresten of zelfs ronddobberend afval. Ze vliegen zelden en rennen liever klapwiekend over het water. Waterhoentjes hebben zwarte veren, een rode bek met een gele punt en een rood voorhoofdschild. Beide soorten horen thuis op en rond het water. Ze broeden in het riet of tussen struiken en bomen.

Schade voorkomen
Meerkoeten en waterhoenen vullen hun dag met duiken en voedsel zoeken. Ze zijn dol op waterplanten en insecten. In de wintermaanden doet de honger deze schuwe vogels weleens uitwijken naar graslanden of akkers, met vraatschade als gevolg. Gelukkig bestaan er heel wat maatregelen om meerkoeten en waterhoenen uit de buurt van landbouwpercelen te houden.

Hieronder vindt u een overzicht van preventieve basismaatregelen die u kunt nemen om schade aan gewassen en teelten te voorkomen. De extra maatregelen kunnen het effect van de basismaatregelen versterken.

Schadevergoeding
Hebt u toch schade geleden door meerkoeten of waterhoenen? Dan kunt u in aanmerking komen voor een vergoeding. Daarvoor moet u uw schade kunnen aantonen en minstens een van de verplichte basismaatregelen genomen hebben.

Lees alle voorwaarden om in aanmerking te komen voor een schadevergoeding. Die vraagt u aan via Wild in Zicht >

Basismaatregelen	Extra maatregelen
Bewegende pop Afdekken, overkappen en overdekken Gaskanon Geluidssysteem met afschrikkende geluiden Heliumballonnen Imitatie(roof)vogel Poppen plaatsen Schrik- en trillinten Vlaggen, ballonnen en/of linten	Vogelafweerpistool Elektrische omheining Omheining Rietkraag langs de oever Verjaging door de mens

Meer info?

Download de folder over meerkoeten en waterhoenen (pdf - 790 kB) >

Meeuw (groot)

Meeuwen horen bij de kust zoals golfbrekers bij het strand. Ze zweven achter visserssloepen aan, smullen van achtergelaten etensresten en verkennen de hele binnenstad. In Vlaanderen komen heel wat meeuwensoorten voor. De bekendste zijn de grote zilvermeeuw, met zilvergrijze veren en een witte kop, en de kleine mantelmeeuw.

Schade voorkomen
De appetijt en nieuwsgierigheid van meeuwen veroorzaken weleens overlast. Doordat ze zo dicht bij mensen leven, komen er heel wat klachten over opengepikte vuilniszakken, lawaaihinder en storende uitwerpselen. Rondslingerende etensresten vormen een gedekte tafel voor meeuwen. Ook landbouwers lijden onder de eetlust van meeuwen.

Hieronder vindt u een overzicht van preventieve basismaatregelen die u kunt nemen om schade aan gewassen, oogstproducten en gebouwen te voorkomen en om overlast te vermijden. De extra maatregelen kunnen het effect van de basismaatregelen versterken.

Schadevergoeding
Hebt u toch schade geleden door meeuwen? Dan kunt u in aanmerking komen voor een vergoeding. Daarvoor moet u uw schade kunnen aantonen en minstens een van de verplichte basismaatregelen genomen hebben. Alleen schade aan professionele gewassen komt in aanmerking voor een vergoeding, schade aan gebouwen wordt niet vergoed.

Lees alle voorwaarden om in aanmerking te komen voor een schadevergoeding. Die vraagt u aan via Wild in Zicht >

Basismaatregelen	Extra maatregelen
Bewegende pop Afdekken, overkappen en overdekken Gaskanon Geluidssysteem met afschrikkende geluiden Heliumballonnen Imitatie(roof)vogel Poppen plaatsen Schrik- en trillinten Vlaggen, ballonnen en/of linten	Vogelafweerpistool Architectuur aanpassen Het landen bemoeilijken Nestelen beletten Niet voederen Een net of draden spannen Verjaging door de mens Verjaging door een waakhond

Meer info?

Ree

Reeën komen in heel Europa voor. Ze zijn makkelijk te herkennen aan hun roodbruine vacht, hun kleine gewei en de typische witte vlek op hun achterste. Reeën zijn heel schuw en duiken bij het minste gevaar tussen de bomen. Alleen als het schemert, durven ze hun snuit weleens buiten het bos te steken. Het grootste deel van de dag brengen reeën door met eten zoeken. Daarbij smullen ze van alles wat groen is.

Schade voorkomen
In de herfst en de winter kunnen hongerige reeën het bos verlaten, op zoek naar eten. Dat kan tot verschillende soorten schade leiden.

Vraatschade: de dieren knabbelen aan planten en knoppen
Veegschade: ze schuren met hun gewei tegen bomen

Hieronder vindt u een overzicht van preventieve basismaatregelen die u kunt nemen om schade aan bossen en gewassen te voorkomen. De extra maatregelen kunnen het effect van de basismaatregelen versterken. Om bijkomende schade te voorkomen kunt u ook overgaan tot bestrijding. Dat mag pas nadat u minstens één preventieve maatregel hebt genomen.

Schadevergoeding
Hebt u schade geleden door reeën? Dan kunt u in aanmerking komen voor een vergoeding. Om aanspraak te maken op een schadevergoeding moet u kunnen aantonen dat:

De dieren afkomstig zijn uit een natuurgebied
Het betrokken natuurgebied in beheer is bij de Vlaamse overheid of een erkende terreinbeherende vereniging
De soort in het natuurgebied niet bejaagbaar is en ook niet bestreden mag worden

Bovendien moet u uw schade kunnen aantonen en minstens één van de verplichte basismaatregelen genomen hebben. Indien toegelaten, moet u bestrijding hebben toegepast.

Lees alle voorwaarden om in aanmerking te komen voor een schadevergoeding. Die vraagt u aan via Wild in Zicht >

Basismaatregelen	Extra maatregelen
Bewegende pop Elektrische omheining Omheining Boombescherming Zandcoating	Gaskanon Geluidssysteem met afschrikkende geluiden Poppen plaatsen Verjaging door een waakhond Vlaggen, ballonnen en/of linten

Meer info?

Vleermuis

Vleermuizen zijn beschermde dieren. U mag ze dus niet vangen of doden. Daar is ook geen reden toe, want hoewel vleermuizen er wat eng uitzien, zijn het nuttige diertjes. Zo vangen ze tot duizend muggen per nacht.

Is een vleermuis uw huis binnengevlogen?
Zet gewoon een raam open en laat het diertje even met rust, het zal vanzelf wegvliegen.

Vindt u een dode of verzwakte vleermuis?
Neem steeds de nodige voorzorgsmaatregelen bij het aanraken van vleermuizen. Lees alle aanbevelingen >

Geen schade
Vleermuizen verschuilen zich graag in kleine holtes. Zo kunnen ze terechtkomen in spouwmuren of in spleten tussen dakpannen. In de meeste gevallen richt een vleermuiskolonie in een spouwmuur of dakholte geen schade aan. Vleermuizen brengen geen nestmateriaal binnen en ze knagen ook niet aan isolatiemateriaal of hout. Ze maken enkel gebruik van de holte die er is.

Op plaatsen waar de temperatuur sterk kan schommelen, zoals onder een dak, verdwijnen vleermuiskolonies vaak als het weer verandert. Begin augustus, na het kolonieseizoen, valt de groep uit elkaar en zal mogelijke overlast automatisch verdwijnen.

Meer info?

Vos

Vossen zijn prachtige roofdieren. Ze zijn dol op muizen en ratten en helpen zo knaagdierplagen te voorkomen. Ook zwakkere of zieke wilde dieren ruimen ze uit de weg, waardoor ze populaties gezond houden. Nu vossen weer meer voorkomen in Vlaanderen, moeten we opnieuw wennen aan hun aanwezigheid.

Schade voorkomen
Vossen eten heel gevarieerd. Ze jagen op vogels en kleine zoogdieren, maar verorberen ook vruchten, bessen en insecten. Op zoek naar iets lekkers kunnen ze ongewild domeinen binnendringen waar ze schade kunnen veroorzaken. Een vos kiest doorgaans de gemakkelijkste weg naar een prooi. Als hij in een kippenhok binnenraakt, doodt hij vaak alle aanwezige dieren. Na een smakelijke maaltijd laat hij het gros onaangeroerd achter. Ook in pasgeboren biggen en lammetjes durft hij zijn tanden te zetten.

Hieronder vindt u een overzicht van preventieve basismaatregelen om vossen de toegang tot uw eigendom te beletten. De extra maatregelen kunnen het effect van de basismaatregelen versterken.
Bieden de basismaatregelen onvoldoende bescherming tegen schade, dan kunt u overgaan tot bestrijding of bijzondere jacht.

Schadevergoeding
Hebt u schade geleden door een vos? Dan kunt u in aanmerking komen voor een vergoeding. Om aanspraak te maken op een schadevergoeding moet u kunnen aantonen dat:

De vos afkomstig is uit een natuurgebied
Het betrokken natuurgebied in beheer is bij de Vlaamse overheid of een erkende terreinbeherende vereniging
De soort in het natuurgebied niet bejaagbaar is en ook niet bestreden mag worden

Bovendien moet u uw schade kunnen aantonen en minstens een van de verplichte basismaatregelen genomen hebben. Indien toegelaten, moet u bijzondere jacht of bestrijding hebben toegepast.

Lees alle voorwaarden om in aanmerking te komen voor een schadevergoeding. Die vraagt u aan via Wild in Zicht >

Basismaatregelen	Extra maatregelen
Afsluitbaar nachthok met beveiligde bodem Afgesloten dierenverblijf met beveiligde bodem Omheining Ophokken van hoogzwangere en pasgeboren dieren	Sprinklersysteem Boomkraag Snoeien om toegang te beperken Verjaging door een waakhond Ultrasone apparaten

Meer info?

Wolf

In het begin van de 19de eeuw verdween de wolf uit onze contreien, samen met heel wat andere planten- en diersoorten. De wolf heeft een beschermd statuut. Door de verbeterde bescherming van de soort en van natuurgebieden neemt de Europese wolvenpopulatie opnieuw in aantal toe. De dieren leggen daarbij grote afstanden af. Sinds 2018 wordt de wolf ook weer in Vlaanderen gespot.

Schade voorkomen
Wolven eten vooral wild, zoals reeën, konijnen en everzwijnen, maar ze durven ook onbeschermd vee aan te vallen. In regio’s waar wolven gevestigd zijn, is het dan ook aan te raden (maar niet verplicht) om preventieve maatregelen te nemen. Lees hoe u schade kunt vermijden >

Schade melden
Lees hoe u schade kunt melden en een schadevergoeding kunt aanvragen >

Meer info?

Zangvogels

Meer dan de helft van alle vogelsoorten in Vlaanderen zijn zangvogels. Zowel in de stad als in het groen happen ze heel wat insecten uit de lucht. In de nazomer lusten ze ook graag een stukje rijpend fruit. Vooral pimpelmezen, koolmezen, merels en spreeuwen zoeken weleens boomgaarden op.

Schade voorkomen
Eén spreeuw of koolmees pikt hooguit enkele kersen weg, maar grote groepen zangvogels kunnen in boomgaarden veel schade aanrichten. Hieronder vindt u een overzicht van preventieve basismaatregelen die u kunt nemen om pikschade door zangvogels te voorkomen. De extra maatregelen kunnen het effect van de basismaatregelen versterken.

Bestrijding
Richten spreeuwen nog altijd veel schade aan in uw boomgaard, ook nadat u minstens één preventieve basismaatregel hebt genomen? Dan kunt u in bepaalde gevallen bestrijding overwegen in de periode van 1 mei tot 31 oktober.

Belangrijk om weten is dat spreeuwen behoren tot de beschermde diersoorten. Daardoor moet er aan andere modaliteiten voldaan worden om tot bestrijding over te kunnen gaan dan bij jachtwild. U moet een afwijking op het soortenbesluit aanvragen en mag pas overgaan tot bestrijding als u daarvoor de toelating hebt ontvangen van Natuur en Bos.

Schadevergoeding

Schade door spreeuwen aan professionele fruitteelt komt meestal niet in aanmerking voor een schadevergoeding, tenzij bestrijding niet wordt toegestaan door Natuur en Bos.
Om een vergoeding te krijgen voor andere schade door zangvogels, moet u uw schade kunnen aantonen en minstens één preventieve basismaatregel genomen hebben. Indien toegelaten, moet u ook bestrijding hebben uitgevoerd.

Lees alle voorwaarden om in aanmerking te komen voor een schadevergoeding. Die vraagt u aan via Wild in Zicht >

Meer info?

Basismaatregelen	Extra maatregelen
Bewegende pop Afdekken, overkappen en overdekken Gaskanon Geluidssysteem met afschrikkende geluiden Heliumballonnen Imitatie(roof)vogel Poppen plaatsen Schrik- en trillinten Vlaggen, ballonnen en/of linten	Flits- en spiegeltoestellen Vogelafweerpistool Het landen bemoeilijken Verjaging door de mens Verjaging met een roofvogel

Zwaan

De zwaan is een toonbeeld van kracht en elegantie. Met zijn witte veren en lange hals glijdt hij statig door het water. In Vlaanderen komen vooral knobbelzwanen en in mindere mate ook kleine zwanen voor. Ze laten zich meestal spotten in de winter: zodra de vrieskou voorbij is, trekken de dieren terug naar het noorden van Europa.

Schade voorkomen
Zwanen eten bij voorkeur waterplanten in ondiep water. In de winter kan voedsel echter schaars zijn of verstopt zitten onder het ijs. Dan zoeken de zwanen hun lunch in akkers en graslanden. Gelukkig bestaan er diervriendelijke manieren om ze uit de buurt te houden.

Hieronder vindt u een overzicht van preventieve basismaatregelen die u kunt nemen om schade aan graslanden en gewassen te voorkomen. De extra maatregelen kunnen het effect van de basismaatregelen versterken.
Zwanen zien er lieflijk uit, maar zullen hun nest en jongen fel verdedigen. Voorzichtigheid is dus geboden.
Omheiningen beschermen alleen tegen zwanen met niet-vliegende jongen.

Schadevergoeding
Hebt u toch schade geleden door zwanen? Dan kunt u in aanmerking komen voor een vergoeding. Daarvoor moet u uw schade kunnen aantonen en minstens een van de verplichte basismaatregelen genomen hebben.

Lees alle voorwaarden om in aanmerking te komen voor een schadevergoeding. Die vraagt u aan via Wild in Zicht >

Basismaatregelen	Extra maatregelingen
Bewegende pop Afdekken, overkappen en overdekken Gaskanon Geluidssysteem met afschrikkende geluiden Heliumballonnen Imitatie (roof)vogel Poppen plaatsen Schrik- en trillinten Vlaggen, ballonnen en/of linten	Vogelafweerpistool Elektrische omheining Omheining Een net of draden spannen Verjaging door de mens Verjaging door een waakhond

Meer info?

Aalscholver en blauwe reiger

Bever

Das

Duif

Edelhert en damhert

Eend

Everzwijn

Gans

Haas of konijn

Kraaiachtigen

Marterachtigen

Meerkoet en waterhoen

Meeuw (groot)

Ree

Vleermuis

Vos

Wolf

Zangvogels

Zwaan

Onderwerpen

Direct naar

Helpcenter

Natuur en Bos